Co warto wiedzieć o karcie prepaid, czyli karcie na okaziciela?

Karta prepaid stanowi atrakcyjną alternatywę wobec typowej karty debetowej. O czym warto pamiętać przy jej użytkowaniu? Okazuje się, że pod terminem “karta przedpłacona” kryje się co najmniej kilka typów kart płatniczych, a ich funkcje różnią się zdecydowanie w zależności od wystawcy. Zobacz, którą kartę prepaid wybrać dla siebie.

Co to jest karta prepaid?

Karta prepaid albo inaczej karta przedpłacona (pre-paid to z ang. przed-płatny) to taka karta płatnicza, która jest zawczasu zasilona środkami. Karta przedpłacona ze względu na swoje funkcje nie różni się niczym od zwykłej karty bankowej, czyli karty kredytowej czy debetowej. Można nią płacić w sklepach, internecie czy jakimkolwiek innym miejscu.

Różnicę stanowi to, że karta prepaid nie musi zostać wydana przez bank i nie musi być do niej przypisany konkretny użytkownik. To tak zwana karta na okaziciela. W takim sensie działa nieco jak gotówka zaklęta w plastiku. Kartę prepaid można jednak zazwyczaj zarejestrować na stronie wydawcy, dzięki czemu uzyskujemy dostęp do funkcji takich jak doładowanie, blokada w przypadku kradzieży a nawet do kredytu odnawialnego. Wszelkie dodatkowe funkcje zależą od wystawcy karty.

Rodzaje kart przedpłaconych

Karty prepaid można podzielić na dwa rodzaje – te działające tak, jak karta debetowa w banku i karty prezentowe do sklepów. Różnica między nimi jest oczywista. Jedynymi można płacić wszędzie, a drugimi jedynie w konkretnym sklepie.

Niegdyś bankowe karty przedpłacone cieszyły się popularnością ze względu na anonimowość. Można było używać do np. płatności w internecie bez obawy o wścibskość urzędu skarbowego czy egzekucję komorniczą. Zdeponowane na nich pieniądze były nie do wyśledzenia. Sprzeciwiła się temu Komisja Nadzoru Finansowego i obecnie uniwersalne karty prepaid (takie, którymi można płacić wszędzie) są przypisane do konkretnej osoby. W celu ich założenia konieczne jest potwierdzenie swojej tożsamości np. przez opłatę weryfikacyjną lub zdjęcie dowodu osobistego albo przez podanie wybranych danych osobowych. To jeszcze nie znaczy, że wszystkie karty przedpłacone uczestniczą w systemie OGNIVO, który umożliwia śledzenie pieniędzy przez komorników i urząd skarbowy.

Istnieją karty działające na zasadach prepaid wydawane przez fintechy takie jak np. Revolut czy Monese. W systemie bankowym widnieją jako karty przedpłacone i nie jest do nich przypisany konkretny numer konta, choć ich wystawcy oferują usługi podobne do banków. Innym typem kart wydawanych przez system pozabankowy są karty kredytowe, które działają nieco jak pożyczki online. Karty prepaid można więc podzielić na następujące typy:

  • Karty prezentowe.
  • Karty prepaid wydawane przez banki.
  • Karty, które działają na zasadach kart przedpłaconych wydawane przez instytucje pozabankowe. Mogą to być karty wirtualne, czyli przeznaczone do płatności tylko w internecie i przez telefon.
  • Pozabankowe karty kredytowe, które działają na zasadach kart prepaid.

Gdzie można kupić kartę prepaid?

Karty typu prepaid są obecnie wydawane przez szereg instytucji bankowych i pozabankowych. Można je otrzymać w wielu polskich bankach, sklepach, w firmach pożyczkowych i firmach obsługujących płatności.

W polskich bankach można otrzymać m.in. następujące karty przedpłacone:

  • ING – karta przedpłacona Mastercard.
  • mBank – korporacyjne karty przedpłacone.
  • Karta debetowa typu przedpłaconego w PKO.
  • CitBank – karty przedpłacone Mastercard.

Wśród kart przedpłaconych kart prezentowych, które umożliwiają np.uczestnictwo w programach lojalnościowych największą popularnością cieszą się:

  • Karta podarunkowa Google Play – do kupowania treści w sklepie Google Play.
  • Karta prezentowa Empik – do wykorzystania w sklepach stacjonarnych Empik i sklepie internetowym Empik.
  • Karta podarunkowa Media Expert.
  • Karta podarunkowa Netflix – umożliwia płacenie za subskrypcję w serwisie Netflix.
  • Karta podarunkowa Rossmann.

Jednymi z wielu instytucji pozabankowych wydających karty na zasadach kart przedpłaconych wydawanych przez system pozabankowy są:

  • Revolut.
  • Monese.
  • Curve.
  • N26.
  • Monzo.
  • bunq.
  • ViaBuy.

Karty kredytowe działające na zasadach prepaid nie wydawane przez bank, dzięki którym można niekiedy dostać pożyczkę bez konta bankowego:

  • Twisto.
  • Karta trzynastka.
  • Cardina.
  • AxiCard.

Wady i zalety karty prepaid

Karta prepaid, jak każda usługa ma swoje wady i zalety, nie ma bowiem produktów idealnych. Gdyby karty prepaid były bezwzględnie lepsze od zwykłych kart debetowych, to już dawno wyparłyby te drugie. Główną zaletą kart prepaid jest to, że nie są tak ściśle kontrolowane przez system bankowy. Wiąże się to jednak z istotną wadą tej formy płatności, a mianowcie karta przedpłacona nie może być powiązana bezpośrednio z rachunkiem bankowym. Zobacz zestawienie wad i zalet kart prepaid.

Zalety:

  • Karta nie musi być przypisana do konkretnej osoby – anonimowość (w przypadku kart prezentowych).
  • Wielowalutowe karty przedpłacone umożliwiają płatności bez opłat za przewalutowanie.
  • Dodatkowe korzyści, takie jak cashback czy rabaty w wybranych sklepach.
  • Karta z ograniczonym limitem wydatków dla np. dziecka w zastępstwie gotówki.
  • W przypadku kradzieży tracimy jedynie pieniądze zdeponowane na karcie lub mamy opcję zablokowania jej.
  • W przypadku kart prezentowych – pomysł na uniwersalny prezent.
  • Obsługa pozabankowych kart prepaid może być tańsza, niż zwyczajnej karty debetowej.
  • Większa anonimowość.

Wady

  • Kart prepaid mogą dotyczyć wysokie opłaty dodatkowe – szczególnie za wypłatę gotówki z bankomatu w przypadku kart kredytowych.
  • Anonimowość to jednocześnie wada i zaleta. Korzystając wyłącznie z karty prepaid nie zbudujemy pozytywnej historii kredytowej.
  • Typowa karta prepaid nie pozwala na dostęp do tak wielu funkcji jak konto w banku. Nie dostaniemy na niej debetu, czy nie wykonamy typowych operacji na koncie. Ta wada jednak częściowo znika na kartach pozabankowych wydawanych przez fintechy podobne do banków. Można więc przyjmować i wysyłać przez nie pieniądze, tak jak na zwyczajnym koncie.